رود كرخه: طول آن 120 فرسخ است و يكي از رودخانه هاي بزرگ ايران است.و مسير نهايي آن هورالعظيم است تنها رود دشت آزادگان است كه از سمت شرق وارد دشت آزادگان و پس از مشروب كردن منطقه وارد هور مي شود كه در فصل زمستان بر اثر بارندگي هاي فصلي طغيان مي كند و خرابي هاي زيادي را به بار مي آورد.وبراي جلوگيري از اين واقعه سد كرخه توسط رزمندگان پرتوان ما بعداز جنگ برروي اين رودخانه احداث گرديد.ودر جنگ نيروهاي بعثي به اين رودخانه دسترسي پيدا كردند

رودخانه دويرج: رودخانه دويرج يك رودخانه دايمي است و در مواقع بارندگي شديد طغيان ميكند اما بعد از مدتي سيلاب فروكش مي كند و رودخانه به حالت عادي باز مي گردد در اين حالت عمق آب از يك متر تجاوز نمي كند و در گداره هاي عمق آب حدود 50 سانتيمتر است و افراد پياده ميتوانند از آن عبور كنند با توجه به عرض رودخانه به طور متوسط كمتر از 50 متر است برقراري پل نظامي بر روي آن چندان مشكل نيست اين رودخانه از شمال به جنوب جاري است و در منطقه بين موسيان تافكه فاصله آن تا مرز حداقل 4 كيلومتر و حداكثر 12 كيلومتر است پل دويرج كه ميان نيروهاي عراقي و رزمندگان واقع شده بود و زير آتش آنان قرار داشت بيشتر در كنترل نيروهاي عراقي بود اين رودخانه در استان ايلام جاري است ودر نزديكي پاسگاه فكه ايران وارد خاك عراق مي گردد. در عمليات هاي فتح المبين، محرم و والفجر1 در اثر طغيان اين رودخانه تعدادي از رزمندگان به شهادت رسيدند

چزابه: چزابه نام تنگه اي در شمال غربي بستان از توابع دشت آزادگان است . تنگه چزابه در 17 كيلومتري شهر بستان قرار دارد . شمال تنگه پوشيده از ماسه بادي معروف به رملهاي چزابه و در جنوب تنگه ،منطقه اي پوشيده از نيزار به نام هورالعظيم قرار دارد . در سال 59 دشمن با عبور از اين تنگه به شهرهاي بستان ، سوسنگرد ، اهواز حمله ور شد . تنگه چزابه در تاريخ 10 آذر 1360 در عمليات طريق القدس آزاد شد . يكي از حوادث مهم اين تنگه حمله ي 17 بهمن سال 60 دشمن مي باشد كه به عمليات مولاي متقيان علي بن ابيطالب (ع) معروف شد دراسفند سال1362 عمليات ايذايي والفجر6 نيز در اين منطقه صورت گرفت . هم اكنون در اين تنگه يادمان شهداي چزابه و يك بازارچه ي مرزي در شمال اين تنگه ايجاد شده است . ودر ح م (77-20 ) ن چزابه قرار دارد .

چغازنبيل: چُغازَنبیل نیایشگاهی است باستانی که در زمان ایلامیها ساخته شده است. چغازنبیل بخش به‌جا مانده از شهر دوراونتش است. این سازه در ۱۹۷۹ در فهرست میراث جهانی یونسکو جای‌گرفت.

چغازنبیل در جنوب باختری ایران و در استان خوزستان جای‌گرفته‌است. این سازه در ۳۵ کیلومتری جنوب خاوری شهر باستانی شوش در طول جغرافیایی ۴۸ دقیقه و ۳۰ ثانیه و پهنای جغرافیایی ۳۲دقیقه می‌باشد. این نیایشگاه توسط اونتاش گال (پیرامون ۱۲۵۰ پ.م.)، پادشاه بزرگ ایلام، و برای ستایش ایزد اینشوشیناک، نگهبان شهر شوش، ساخته شده است. مکان جغرافیایی چغازنبیل در ۴۵ کیلومتری جنوب شهر شوش در نزدیکی منطقه باستانی هفت تپه می باشد . ( در محور اصلی شوش به اهواز ) بلندی آغازین آن ۵۲ متر و ۵ طبقه بوده است. امروزه ارتفاع آن ۲۵ متر و تنها ۲ طبقه و نیم از آن باقی مانده است. «چغازنبیل» که نام باستانی این بنا بشمار نمی‌آید، واژه‌ای محلی و مرکب از دو واژه چُغا (به معنای تپه در زبان لری) و زنبیل است که اشاره ای است به مکان معبد که سابقا تپه بوده و آن را به زنبیل واژگون تشبیه می‌کردند. این مکان نزد باستانشناسان به دور-اونتَش معروف است که به معنای دژِ اونتش است. اونتاش گال پادشاه عیلامی است که دستور ساخت این شهر مذهبی را داده است. بنای چغازنبیل در میانه این شهر واقع شده است و مرتفع‌ترین بخش آن است. بلندی آغازین این بنا ۵۲ متر در قالب ۵ طبقه بوده است. امروزه ارتفاع آن ۲۵ متر و تنها دو طبقه و نیم از آن باقی مانده است. مسیر دستیابی به چغازنبیل از طریق جاده اهواز به شوش است اما مکان آن دقیقاً بین شوشتر و شوش در کناره رود دز قرار دارد و این خود حکایت از این دارد که در زمان ایجاد زیگورات شهرهای شوش و شوشتر هر دو وجود داشته اند. این نیایشگاه توسط اونتاش ناپیریش (حدود ۱۲۵۰ پ.م.)، پادشاه بزرگ عیلام، و برای ستایش ایزد اینشوشیناک، الهه نگهبان شهر شوش، ساخته شده است. و در حمله سپاه خونریز آشور بانیپال به همراه تمدن عیلامی ویران گردید. قرنهای متمادی این بنا در زیر خاک به شکل زنبیلی واژگون مدفون بود تا اینکه به دست رومن گیرشمن فرانسوی در زمان پهلوی دوم از آن خاکبرداری گردید. گرچه خاکبرداری از این بنای محدب متقارن واقع شده در دل دشت صاف موجب تکمیل دانش دنیا نسبت به پیشینه باستانی ایرانیان گردید اما پس از گذشت حدود ۵۰ سال از این کشف، دست عوامل فرساینده طبیعی و بی دفاع گذاشتن این بما در برابر آنها آسیبهای فراوانی را به این بنای خشتی - گلی وارد کرده و خصوصا باقیمانده طبقات بالایی را نیز دچار فرسایش شدید کرده است. چغازنبیل جزوه معدود بناهای ایرانی است که در فهرست آثار میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. ضمناً در بعضی از کتب تاریخی نام قدیمی شوش، چغازنبیل نامیده شده است.

چويبده: چوئبده يكي از روستاهاي حاشيه رودخانه بهمنشير است . اين روستا در فاصله30 كيلومتري جنوب شرقي شهرستان آبادان در حاشيه شمال رودخانه بهمنشير قرار دارد . در سال 64 جاده اي از شهرستان آبادان در حاشيه شمالي رودخانه بهمنشير ساخته شد و در روستاي چوئبده پل لوله اي جهت عبور رزمندگان ساخته شد . اين روستا در ح م () از جنوبي ترين روستاهاي بهمنشير است . مردم اين روستا مسلمان و شيعه بوده و زندگي خود را از طريق ماهيگيري و توليد خرما مي گذرانند .

چهار شير: چهار شير نام ميداني در شهر اهواز مي باشد . ميدان چهار شير در شمال شرقي اهواز گره مواصلاتي شهر اهواز- شوشتر- بندر امام خميني- انديمشك است . با توجه به اينكه هجوم نيروهاي بعثي از جنوب و غرب اهواز بوده چهار شير نيز زير گلوله هاي بعثيون بوده است . در نزديكي اين ميدان پايگاه منتظران شهادت (گلف) يعني ستاد عمليات جنوب قرار دارد . در حال حاضر گسترش شهر سازي در شمال و شرق ميدان بسيار گسترش پيدا كرده و ميدان از حالت كمربندي اهواز خارج شده است .ونام امروز اين ميدان شهيد بندر مي باشد.ودرح.م (82-70) ن اهواز واقع شده است.

ابو غريب: نام ارتفاعات صعب العبوري است در منطقه شوش و يكي از مناطق عملياتي فتح المبين مي باشد.تعدادي از رزمندگان در آنجا به شهادت رسيدند همچنين نام روستايي است در شمال غرب شوش در موقعيت 47 درجه و44 دقيقه طول شرقي و 32 درجه و 21 دقيقه عرض شمالي قرار دارد.منطقه اي است در جنوب دشت عباس،چاه هاي نفتي به همين نام در آن منطقه قرار دارد.قبل از جنگ يكي از تيپ هاي لشكر16 قزوين در سال1359 مستقر بود ودر همان شروع جنگ سقوط كرد.

آبگرفتگي پاسگاه زيد: در پي شكست دشمن در عمليات بيت المقدس و رمضان در سال 1361 دشمن با اقدام سريع در منطقه پاسگاه زيد آب رها نمود. و بعدا از طرف شمال و جنوب نيز همين حركت را تكرار كرد و منطقه پاسگاه زيد از آب پوشيده شد.لذا از سال1361 تا 1365 رزمندگان نتوانستند عمليات در اين منطقه انجام دهند.ولي در سال 1365 رزمندگان عمليات بزرگ كربلاي5 را در همين آبگرفتگي بر عليه موانع دشمن در شرق بصره شروع كردند و توانستند تا نزديكي بصره پيشروي كنند.

آب تيمور ايستگاه راه آهن: آب تيمور منطقه ای در جنوب شهر اهواز مي باشد که دارای يک حوزه نفتی بزرگ با تعداد زيادی چاه نفت و تاسيسات نفتی مي باشد. از اين منطقه راه آهن اهواز – خرمشهر نيز عبور مي کند.يکی از ايستگاه های بازرسی بين راه آهن در کيلومتر اهواز خرمشهر قرار دارد و به نام ايستگاه آّ تيمور در 17 ماه اول جنگ تحميلی خط مقدم خودی و دشمن در اين منطقه بوده است.منطقه آب تيمور يکی از محل های هجوم رزمندگان اسلام در عمليات بيت المقدس بوده است.

آبادان: جزيره اي است كه در دلتاي اروند رود واقع شده است . مساحت آن 3000 كيلومتر مربع و در 31 درجه و 21 دقيقه عرض شمالي و 48 درجه و 17 دقيقه طول شرقي واقع شده است و ارتفاع آن از سطح دريا 11 متر است .آبادان از شهر اروند كنار و 5 دهستان و 82 آبادي تشكيل شده است جمعيت آن بر اساس آخرين سرشماري سال 1380 تعداد 17408 خانوار و 97492 نفر اعلام شده است . اين شهر در روزهاي ابتداي جنگ به محاصره درآمد و در عمليات ثامن الائمه محاصره آن پس از 1 سال شكسته شد . و در ح م(39-59)ن آبادان قرار دارد آبادان شهری است در جنوب غربی ایران در استان خوزستان.موقعیت جغرافیایی این شهر در درازای ۴۸ درجه و ۱۷ دقیقه و پهنای جغرافیایی ۳۰ درجه ۲۰ دقیقه و با بلندای ۳ متر از سطح دریا و با پهناوری ۲۷۹۶ کیلومتر مربع است. دارای فرودگاه و بندر است که به دلیل داشتن پالایشگاه نفت و راهبردی بودن و هم مرزی با کشور عراق از زمان جنگ جهانی دوم از پراهمیت‌ترین شهرهای خاورمیانه و ایران بوده‌است. جمعیت شهرستان آبادان ۲۸۳۶۰۱ نفر و جمعیت نسبی در هر کیلومتر مربع ۱۷۱ نفر است که بخشی از جمعیت آن بویژه در مناطق روستایی را ایرانیان عرب تشکیل می‌دهند. در آبادان یکی از بزرگ‌ترین پالایشگاه‌های نفت جهان قرار دارد. نفت از اغلب مناطق خوزستان با لوله به این شهر میرسد و پس از تصفیه به کلیه جهان صادر می‌شود. نزدیکترین شهر به آبادان، خرمشهر است که حدود ۱۵ کیلومتر با این شهر فاصله دارد. خاک آبادان را آبرفت رودهای کارون و دجله (که به هم پیوسته‌اند) پدید آورده‌است. شهر آبادان درون خشکی ای است که گرداگردش رود است. این خشکی به جزیره آبادان شناخته شده‌است. شهر آبادان و همچنین بخش اروندکنار و نیمی از شهر خرمشهر در این جزیره‌اند.رودهای گرداگرد آبادان که همگی به خلیج فارس می‌ریزند از دو رود بزرگ‌تر پیشیاد دجله و کارون است. بزرگ‌ترین شاخه‌ای که از برخورد این دو رود پدید آمده‌است اروندرود است. بخش دیگر این رود که در آنسوی این جزیره روان است و اهمیت کمتری دارد بهمنشیر خوانده می‌شود. رود بهمنشیر در بخش‌هایی از گذرگاهش کارون هم خوانده می‌شود.در سال ۱۳۱۴ طی مصوبه شورای وزرای وقت نام عبادان به آبادان تغییر یافت.بخشی از جزیره آبادان در دوره ساسانیان بهمن اردشیر خوانده می‌شده‌است که نام رود بهمنشیر یادگار آن نام کهن است.اوپاتان نیز که نام کهنتر آبادان است امروز بیشتر زیب شرکتها و سازمانها در شهر آبادان است.به دلیل وجود زیارتگاه کوچکی که ادعا می‌شود خضر نبی در آن دیده شده‌است گاهی به این منطقه نام مذهبی جزیرةالخضر هم داده شده‌است

انديمشك: شهرستان انديمشك شمالي ترين شهر استان خوزستان است . در طول 48 درجه و 21 دقيقه طول شرغي و عرض 32 درجه و 27 دقيقه شمالي واقع است اين شهر در 150 كيلومتري شمال اهواز قرار دارد. اين شهر در كنار شاه راه اصلي خوزستان به تهران قرار دارد . پادگان دوكوهه در فاصله 10كيلومتري شمال اين شهر قرار دارد . طبق آخرين سرشماري سال 1370 تعداد 21238 خانوار و 126864 نفر جمعيت دارد . و در ح م(49-94)ن دزفول قرار دارد .

اهواز: مركز استان خوزستان در حدود 10556 كيلومتر مربع مساحت دارد . ارتفاع آن از سطح دريا 18 متر است و موقعيت آن در 31 درجه و 19 دقيقه عرض شمالي و 48 درجه و 41 دقيقه طول شرقي وح.م(73-68) ن اهواز واقع است . جمعيت آن طبق آخرين سرشماري سال1370 تعداد 172640 خانوار و 1028402 نفر اعلام نمودند .اين شهر در طول جنگ بارها مورد هجوم نيروهاي بعثي قرار گرفت .

شهر اهواز از مهمترين شهر های استان خوزستان و مرکز آن است اين شهر قدمتی طولانی دارد و در کتاب های کهن نام آن به کار رفته است نام قديم اين شهر هرمز اردشير بود. اندکی پايين تر از اهواز سدی که شاد روان نام داشت بر روی صخره ها ساخته شده بود و آ ب کارون پشت اين سد انباشته مي شد و بر اثر آن سطح رودخانه بالا مي امد و آب از طريق 3 نهر به زمين های سمت چپ رودخانه جاری مي شد مساحت شهر اهواز 20477 هکتار است که فقط 6923 هکتار آن در بافت شهری قرار گرفته است. جمعيت اهواز طبق آمار سرشماری سال 1365شمسی بالغ بر 861970 نفر بوده است اما اکنون از مرز يک ميليون نفر گذشته است.حمزه اصفهانی جغرافی نويس دوران اسلامی بنای اهواز را به اردشير اول پادشاه ساسانی نسبت داده است ، در صورتی که اين شهر در دوره هخامنشيان وجود داشته است ساسانيان بناهای زيادی در اهواز و پل ها و سد هايي بر روی رود کارون ساخته اند بعد از ساسانيان با حمله اعراب به ايران نام آن توسط عرب ها به سوق الاهواز يعنی بازار هوزی ها که نام قبيله ای بوده است که در اهواز مي زيستند که البته به معني نيشکر نيز آمده است ، تبديل شد.از قرن ششم به بعد به علت خراب شدن سدها از جمله سد شادروان و همچنين جنگ ها و اغتشاشات داخلی و بوز بيماری های وبا و طاعون اهواز رو به خرابی رفت تا آن که در سال 1306 ه ق رونق تازه ای يافت. علت اين رونق دوباره توجه اروپاييان به منظور بهره برداری های استعماری به جنوب ايران بود که در بازرگانی اين شهر تحولاتی به وجود آورد ناصر الدين شاه قاجار هم از اين فرصت برای گسترش کشتی رانی بر روی رودخانه کارون استفاده کرد و توسط والی خوزستان در کنار اهواز قديم بندر گاهی به نام بندر ناصري احداث کرد .در پی ايجاد اين بندر نام اهواز به ناصريه تبديل شد.ولی در دوره پهلوی اين شهر نام قديمی خود اهواز را در سال 1312 ه.ش باز يافت. شهرستان اهواز در منطقه جلکه ای واقع شده است ارتفاع اين شهر از سطح دريا 18 متر است ، اين ارتفاع کم باعث جريان ملايم رود کارون به سمت جنوب است.با فت شهر اهواز با کارون در ارتباط است اين رود شهر اهواز را به دو قسمت غربی و شرقی تقسيم مي کند.بيشتر موسسات دولتی و تاسيسات شهری در قسمت غربی رود کارون قرار دارد که مهمترين آنها دانشگاه شهيد چمران،صدا وسيما ،استانداری و... است.آنچه پيش از هر پديده استانی در پراکندگی جمعيت اهواز به چشم مي خورد غير بومی بودن 30 درصد جمعيت ساکن در اين شهرستان مي باشد از اين تعداد 17 درصد از شهرستان های تابع استان خوزستان و 13 درصد از ساير استان های کشور مي باشد.

اَهواز مرکز استان خوزستان و ششمین شهر بزرگ ایران از نظر جمعیت است. شهر اهواز از نظر جغرافیایی در ۲۱ درجه و ۲۰ دقیقه عرض شمالی و ۴۸ درجه و ۴۰ دقیقه طول شرقی قرار گرفته‌است و در بخش جلگه‌ای به ارتفاع ۱۸ متر از سطح دریا واقع می‌باشد. مساحت شهر اهواز ۲۰۴۷۷ هکتار است که فقط ۶۹۲۳ هکتار آن در بافت شهری قرار گرفته‌است طبق آمار رسمی دولت ایران در سال ۱۳۷۵ خورشیدی جمعیت شهر اهواز ۸۵۴۹۱۶ نفر است.

رودخانهٔ کارون، بلندترین و پرآب‌ترین رود ایران اهواز را به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم کرده. اهواز یکی از مهم‌ترین مراکز صنعتی ایران است و همین امر سبب شده که مهاجران بسیاری را در خود بپذیرد. شهرهای اطراف اهواز عبارت‌اند از: شهرهای تاریخی شوشتر و شوش در سمت شمال، رامهرمز در شرق، ماهشهر، شادگان و خرمشهر در جنوب و دشت آزادگان در سمت غرب.

محاصره اهواز و عمليات غيور اصلي

به دنبال اين تهاجم نيروی زمينی عراق متشکل از سه سپاه در مرزهای کشورمان هجوم آوردند رژيم بعث تصرف اهواز را بر عهده سپاه سوم گذاشته بود .اين سپاه لشکرهای 1و5 مکانيزه ولشکر9زرهی را در اختيار داشت ارتش عراق در هفته اول جنگ با تصرف پاسگاه های مرزی و حرکت به سوی عمق اهداف به اولين هدف خود دست يافت. در آن مقطع بيشترين توجه ارتش عراق به اهواز به عنوان مرکز استان خوزستان بود. آنها توانستند خود را تا حدود15 کيلومتری جنوب اهواز بکشنانند در اين شرايطی احساس نگرانی از سقوط اهواز و سخن تکان دهنده امام خطاب به جوانان اهوازی که (مگر جوانان اهواز مرده اند ؟!) سر نوشت ديگری را برای اهواز رقم زد. به محض آن که سخنان امام به گوش مسئولين سپاه خوزستان رسيد بلافاصله جلسه ای تشکيل شد که در آن علی شمخانی (فرمانده وقت سپاه خوزستان) طی سخنانی در جمع رزمندگان شرايط امروز را به گونه ای خواند که بايد آرزويي که قرن ها از سوی پدران ما به عنوان آرزو تکرار شده جامه عمل بپوشانيم و به حسين (ع) تاسی کنيم ، پس از آن سخنرانی با فرا رسيدن شب و اضافه شدن چند نفر ديگر حدود 30 نفر به فرماندهی علی غيور اصلی به سمت دشمن حرکت کردند.ساعت 4 بامداد از ابتدا و تنتهای خط به سوی دشمن آتش گشودند . در پی آن تمام نيروها شليک به سوی تانک های دشمن را آغاز کردند که اين حرکت باعث عقب نشينی دشمن بعثی شد.طی اين شبيخون و حمله اول رزمندگان به نيروهای دشمن که ضربه اصلی را به دشمن وارد کرد، هيچ يک از نيروهای خودي آسيب نديدند ولی در ادامه عمليات در ادامه عمليات ، چهار نفر از آنها به شهادت رسيدند.فرمانده عمليات ، علی غيور اصلی نيز ، در هنگام بازگشت به سوی اهواز به شهادت رسيدند.وی مسئوليت آموزش سپاه اهواز را بر عهده داشت و در پادگانی که پس از شهادتش ، پادگان شهيد غيور اصلی ناميده شد ، بچه های سپاه را آموزش مي داد . پس از اين حمله ، عراقی ها از دروازه های شهر اهواز عقب رانده شدند ولی شهر همچنان تهديد مي شد.

بمباران های اهواز

در طول جنگ 8 ساله ، اهواز 316 بار مورد بمباران هوايي قرار گرفت.حمله هايي به منازل مسکونی و تاسيسات غير نظامی .از جمله اين حمله ها ، عبارتند از:هواپيماي عراقی ساعت 9:30 دقيقه تير 1361 منازل مسکونی شهر اهواز را بمباران کردند که بر اثر آن، 30 منزل مسکونی و 7 فروشگاه ويران گرديد و 7 دستگاه خودرو نيز در آتش سوخت. در اين بمباران همچنين ده تن از ساکنان اين شهر شهيد و 60 تن مجروح شدند.

بمباران تاسيسات نفتی اهواز در 25 مرداد سال 1366 توسط دو فروند هواپيمای دشمن در ساعا 9:30 دقيقه انجام گرفت که در آن چهار دستگاه توربين منهدم شد و بر اثر گسترش آتش سوزی ناشی از انفجار بمب ها سه دستگاه تلمبه برقی و يک مخزن نفت نيز از بين رفت . در اين حملات همچنين 17 تن از کارکنان اين واحد صنعتی به شهادت رسيدند و 54 تن نيز زخمی شدند.

در تاريخ 4 مرداد 1365 در ادامه حملات هوايي دشمن به مناطق غير نظامی ايران ، هواپيماهای عراقی به نيروگاه رامين و نقاطی از راههای ارتباطی را مورد حمله قرار دادند .حمله هواپيماهای عراقی به نيروگاه رامين در 25 کيلومتری اهواز باعث آتش سوزی در برخی قسمت های نيروگاه شد.

در تاريخ 31 مرداد سال 1365 در ادامه حملات هوايي دشمن به مراکز اقتصادی کشور ، در ساعت های 16:20 و 16:30 تاسيسات شرکت ملی نفت در حومه شهر اهواز شامل مرکز تقويت فشار گاز شماره 4 ، انبار ای جی پی سی در کريت کمپ و کارخانه نمک زدايي شماره 4 ، بمباران شد که بر اثر آن 2 تن شهيد شدند و خسارات کلی به تاسيسات تقويت فشار گاز شماره 4 وارد آمد.

ستادهای مردمی و جنگ های نا منطم در اهواز

در اوايل جنگ به دليل عدم انسجام ارتش ستاد های مردمی و خود جوش نقش به سزايي در دفاع از ميهن اسلامی و ناکام نمودن نقشه های ارتش عراق در تصرف خاک ايران داشت.يکی از اين ستاد ها در شهر اهواز و توسط گروهی از زنان اهوازی وبا کمک شهيد علم الهدی به خاطر احساس ضرورت تشکيل شد.يکی از وظايف اين ستاد که((مقاومت خواهران پاسدار انقلاب اسلامی )) نام گرفت.پر کردن خلا تبليغاتی بود زيرا آن روزها .روزنامه ها و نشريه ها به اهواز نمي رسيدند و راديو صدای فارسی عراق به خوبی شنيده مي شد. اعضای اين ستاد با همکاری ستاد خبری سپاه آخرين و تازه ترين خبر ها و تحولات جنگ را گرفته ، آنها تکثير مي کردند و در محل هايي که رفت و آمد بيشتری بود مي چسباندند.يکی ديگر از فعاليت خواهران عضو اين ستاد شناسايي افراد ضد انقلاب و خود فروخته در سطح اهواز و حومه بود. از ديگر ستاد های مردمی ،ستاد جنگ های نامنظم شهيد چمران بود که عملا به رويارويي نظامی بتا دشمن بعثی پرداخت . در شرايط آن روز ايران توان مقابله با ارتش متجاوز عراق در يک جنگ متعارف و با کلاسيک وجود نداشت.اما با توجه به روحيه بسيار بالای مردم، بعد ازپيروزی انقلاب، موثرترين نوع مقابله با ارتش کلاسيک عراق، جنگ مردمی يا نامنظم بود.دکتر چمران با شروع جنگ تحميلی به جنوب رفت و در اهواز مستقر گرديد . او با دست خالی و به همراه چند تن از رزمندگان داوطلب اقدام به تاسيس ستاد جنگ های نامنظم در اهواز کرد و تمام تجارب ساليان دراز خود در جنگ با اسرائيل را در خدمت دفاع مقدس قرار داد.حضور دکتر چمران در اهواز در حالی بود که تانک های عراقی در حال نزديک شدن به اهواز بودند از مهمترين اقدامات واحد مهندسی ستاد، علاوه بر جاده سازی برای عبور نيروهای نظامی ، نصب پمپ های آب در کنار رود کارون و احداث کانالی به طول 20 کيلومتر و عرض100 متر، در مدتی حدود 1 ماه بود که آب کارون را به طرف تانک های دشمن روانه مي کرد به طوری که آنها علاوه بر چند کيلومتر عقب نشينی ، فکر تسخير اهواز را برای هميشه از سر بيرون کردند.

ايستگاه حسينيه: حسينيه و يا ايستگاه حسينيه يكي از ايستگاه هاي راه آهن اهواز به خرمشهر است . اين ايستگاه در ح م (31-10)ن ايستگاه حسينيه قرار داشته و از كنار اين ايستگاه جاده اي بطرف غرب ادامه دارد كه جاده خرمشهر را به مرز يعني پاسگاه زيد متصل مي كند . ايستگاه حسينيه را قلب منطقه عمليات بيت المقدس مي دانند . لذا يكي از شديدترين درگيريهاي عمليات بيت المقدس در همين مكان رخ داده است . ) ايستگاه حسينيه يكي از مكانهاي توقفگاهي راه آهن جنوب در فاصله 70 كيلومتري جنوب شهر اهواز است

اروند رود: قبلا به آن قصبه مي گفتند. اروند رود نام برگزيده شده رودخانه ي مرزي ايران و عراق است كه در قرارداد سال 1975 الجزاير ذكر شده است . حدود 100 كيلومتر طول دارد و سرچشمه آن از خاك عراق و از به هم پيوستن رودهاي دجله و فرات آغاز مي گردد و پس از پيوستن آب كارون از نزديكي خرمشهر گذر مي كند محل پيوستن نهر خين به اروند رود مرز مشترك ايران و عراق محسوب مي شود و پس از عبور از ساحل جنوبي جزيره آبادان به خليج فارس مي ريزد عرض آن بين 500 تا 1000 متر و عمق آن بين 9 تا 15 متر متغير است . سازمان ملل خط مرزي كشور جمهوري اسلامي ايران و كشور عراق بر اساس خطي القعربنام خط تالوگ تامين كرده است . رودخانه اروند بصورت شمالي جنوبي به دريا ختم مي شود

ابو حميظه: ابو حميظه نام روستايي است در فاصله 3 كيلومتري شرق سوسنگرد . اين روستا مورد تهاجم سنگين دشمن بعثي قرار داشته شهيد چمران در نبردي سنگين با يگانهاي زرهي و تكاور بعثي درگير و در همين روستا زخمي شده است . نهري از ميان روستا جاري است كه در كنار آن گياهي به نام حميض سبز مي شود و مزه ترش دارد براي همين به نام ابوحميظه نام گذاري شده است. و در ح م(36-92)ن سوسنگرد قرار دارد .به صورت پايگاه و خط مقدم سوسنگرد در آمده بود و با آتش دشمن به ويرانه تبديل شده بود که با محاصره روستا نيروی بعثی 56 نفر از جوانان روستا را دستگير نموده و با خود بردند و ديگر هيچ خبری از آنها به دست نيامد.
بیمارستان امام حسین(ع)
بیمارستان امام حسین(ع) در جاده شهید شرکت( جاده انشعابی از جاده خرمشهر) حدود 35 کیلومتری خرمشهر نزدیک پاسگاه حسینیه و سه راه حسینیه واقع می باشد. این بیمارستان از بیمارستانهای قدیمی است که سوله های آن با آهن و پلیت در سال 61 ساخته شده و بعدا در کنار آن بیمارستان بتونی با مساحت 3551 متر مربع احداث و همزمان با عملیات کربلای 4 به بهره برداری رسید.

بیمارستان صحرایی امام حسین(ع) دارای یکی از مدرنترین تجهیزات پزشکی بود که منشا خدمات بسیار ارزنده ای به رزمندگان اسلام در محورهای عملیاتی شلمچه، زید، کوشک، طلائیه  و خرمشهر بود و نقش بسیار مهمی را در جریان عملیات رزمندگان اسلام داشته است.

این بیمارستان دارای اورژانس، 6 اتاق عمل، رادیولوژی، بانک خون و اورژانس شیمیایی می باشد. بیمارستان امام حسین(ع) در سال 67 و در جریان تک عراق به شلمچه و سه راه حسینیه در آستانه سقوط قرار گرفت و دشمن تا دو کیلومتری بیمارستان نمودند.

بیمارستان صحرایی امام حسین (ع) توسط قرارگاه صراط المستقیم احداث و توسط بهداری رزمی جنوب قرارگاه کربلا اداره می شده است. هم اکنون این بیمارستان در ایام حضور گسترده کاروانهای راهیان نور به عنوان اسکان زائران کربلای خوزستان مورد استفاده قرار می گیرد.

به گفته سرهنگ حسین عشقی، فرمانده قرارگاه حفظ ابنیه و آثار سرزمینی دفاع مقدس خوزستان، این بیمارستان در آینده جزو آثار ملی دفاع مقدس به ثبت خواهد رسید.
بیمارستان امام رضا(ع)
بیمارستان امام رضا(ع)، نخستین بیمارستان بتونی در جنوب بود که توسط مهندسی قرارگاه خاتم الانبیاء(ص) در 8 کیلومتری شرق هور العظیم با مسلخت 3200 مترمربع زیر بنا احداث و در سال 1363 مورد بهره‌برداری قرار گرفت.

این بیمارستان نیروهای نظامی را در محورهای عملیاتی از ثبور تا جزیره مجنون و سه راه طلائیه تا سه راه جفیر تحت پوشش خود قرار می‌داد.

 بیمارستان ظرفیت 14 تخت اورژانس، هفت تخت اتاق عمل و رادیولوژی و یک پد بالگرد با سایر تاسیات جانبی بوده است.

از جمله وظایفی که این بیمارستان بر عهده داشت شامل: ارائه خدمات پزشکی، انجام عملیاتهای اضطراری، مراقبت بعد از عمل، اعزام مجروحین به بیمارستان‌های شهرهای عقبه محور‌های عملیاتی و ایجاد نقاهتگاه می‌باشد.

این بیمارستان هم اکنون به عنوان اثر ملی دفاع مقدس تحت حفاظت قرارگاه حفظ ابنیه و آثار دفاع مقدس می‌باشد و در آینده نیز به ثبت آثار ملی دفاع مقدس خواهد رسید.