جغرافیای خرمشهر
جغرافیای خرمشهر
خرمشهر در جنوب غربی اهواز ، غرب بندر ماهشهر و شمال غربی آبادان در طول جغرافیایی 48 درجه و 11 دقیقه و عرض جغرافیایی 3 درجه و 25 دقیقه واقع شده است .شهرستان خرمشهر با مساحت 4552 کیلومتر مربع ، در منتهی الیه جنوب غربی استان خوزستان و در محل تلاقی رود کارون و اروند رود واقع شده و از مهم ترین شهرهای این استان است که در 18 کیلومتری شهر آبادان قرار دارد . این شهرستان از شمال به اهواز ، از شرق به شادگان ، از جنوب به آبادان و از غرب به اروند رود محدود است . شهرستان خرمشهر به طور کلی دشت و شوره زار است و ارتفاعات مهمی ندارد . فقط در جنوب شرقی آن کوه میشان بع ارتفاع 250 متر دیده می شود . مهم ترین رود این شهرستان کارون است که از وس این شهرستان می گذرد و در نزدیکی خرمشهر به اروند رود می پیوندد . آب آشامیدنی شهر از رودخانه های کارون ، اروند رود و بهمنشیر تأمین می گردد. شهرستان خرمشهر دارای 2 بخش مرکزی مینو است و ساکنین آن عموماً به کار در بخش خدمات ، کشاورزی (خرما و مرکبات ) ، حرفه های عبا بافی و حصیر بافی و همچنین در کارهای صنعتی اشتغال دارند . بندر خرمشهر در آخرین نقطه سرحدی غربی کرانه خوزستان قرار دارد و بار انداز و اسکله های آن در دهانه اروند رود ، ایران را از عراق حدا می کند . خرمشهر از دو سده قبل همواره به دلیل موقعیت جغرافیایی و تجاری خود و به دلیل ارتباط با دریای آزاد ، ثروت عظیمی را در خود جای داده است . وجود تجارتخانه های بزرگ کشتیرانی در این شهر مورد توجه استعمار گران قرار داشته است . خرمشهر یک بندر تجاری است که اغلب مردمان آن غیر بومی اند و از شهرهای دیگر به آنجا مهاجرت کرده اند . بومیان منطقه که زبان محاوره شان عربی است بیشتر به کشت و برداشت خرما اشتغال دارند و در زمان وقوع انقلاب اسلامی در سال 1357 ه .ش حدود 220 هزار نفر جمعیت داشته است .
(عباس ، تیموری ، و اما خرمشهر ، مشهد ، انتشارات سخن گستر ، 1386 ، ص 18 )
جغرافیا ی شلمچه
منطقه مرزی شلمچه در 12 کیلومتری غرب خرمشهر واقع شده است که حدفاصل پل نو تا نقطه صفر مرزی ایران و عراق را شامل می شود . این منطقه به لحاظ جغرافیایی در شرق بصره قرار گرفته است و در حقیقت منطقه حائل بصره و خرمشهر و کلید طلایی فتح بصره محسوب شده و به همین خاطر از موقعیت استراتژیکی خاصی برای دو کشور ایران و عراق برخوردار است . شلمچه تا پیش از آغاز جنگ تحمیلی منطقه ای زیبا و پوشیده از نخلستان و یکی از مهم ترین محورهای مواصلاتی ایران با کشور های حاشیه خلیج به حساب می آمد .
بعد از ظهر روز 31 شهریور ماه 1359 صدای سهمگ
ین 8 فروند هواپیما ، خرمشهر راغرق در وحشت کرد و شهر زیر آتش سنگین توپخانه و خمپاره اندازهای ارتش بعثی قرار گرفت . منطقه غربی خرمشهر نخستین نقطه ای بود که هدفر هجوم و اشغال دشمن قرار گرفت . نیروهای زرهی دشمن و در پی آن نیروها یپیاده ارتش بعث از نقطه مرزی شلمچه به خیال تصرف یک روزه خرمشهر وارد خاک ایران شدند و این آغاز اشغال شلمچه و مقاومت 34 روزه جوانان خرمشهری در برابر ارتش تا به دندان مسلح بعثی بود .
(عباس ، تیموری ، و اما خرمشهر ، مشهد ، انتشارات سخن گستر ، 1386 ، ص 19 و 20 )
آزادسازی شلمچه(اشغال شلمچه)
پس از آزادسازی خرمشهر و نیز عقب نشینی سراسری ارتش عراق چنین پنداشته می شد که پایان جنگ فرا رسیده و طرف متخاصم به جبران خسارات وارده به جمهوری اسلامی ایران گردن می نهد . اما نه تنها چنین نشد بلکه حدود 2500 کیلومتر مربع از از خاک ایران از جمله منطقه مهم شلمچه - که به عنوان نزدیکترین محمر وصولی به شهر بصره تلقی می شود – همچنان در اشغال باقی ماند .
نخستین اقدامات
اولین اقدامات برای دست یابی به منطقه شرق بصره که آزادسازی شلمچه را نیز به همراه داشت عملیات رمضان بود که به همت ارتش وسپاه پاسداران در تاریخ 22/4/1361 انجام شد . در این عملیات اگرچه رزمندگان ایران تو.انستند رد شمال کانال پرورش ماهی پیشروی کنند لیکن موانع واستحکامات دشمن موجب شد پیشروی در سایر محورها از جمله شلمچه صورت نگیرد .
( اطلس راهنما 2 ، خرمشهر در جنگ ، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ ، 1380 ، ص 95 و 96 )
نقشه عملیات رمضان
( متعلق به وبلاگ واحد 106 لشکر امام حسین اصفهان )vahed106.blogfa.com منطقه شلمچه همچنان در اشغال دشمن بود تا تاینکه در تاریخ 20/11/1364 و هم زمان با عملیات والفجر 8 ، نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی با دو لشکر پیاده ار دو محور ( جاده شلمچه و جزیره بوارین در این منطقه وارد عمل شد اما استحکامات دشمن این بار نیز مانع از کسب موفقیت شد .
جغرافياي منطقه ابوالخصيب و بصره و جزاير آورده شود) از سي دي داده شده و گوگل هرتز استفاده شود )